Fizy są ok. Część 2. Przykłady z życia wzięte
O ogromnych, choć niedocenianych powszechnie zaletach FIZ-ów napisałem w poprzednim artykule.
Tutaj opowiem o dwóch przykładach z własnej praktyki, które dostarczają kolejnych argumentów za Funduszami Zamkniętymi – po czym poznać właściwe podejście zarządzających oraz kiedy klient jest traktowany przez zarządzających funduszem jako długoterminowy partner.
Jednym z praktycznych, namacalnych dowodów na właściwą strategię zarządzania jest… zamknięcie funduszów zamkniętych na nowe wpłaty. Chodzi o to, by aktywa nie przekroczyły wartości, która znacząco zmniejsza jakość zarządzania. Są strategie (np. działające wyłącznie na bardzo płynnych rynkach), które takich ograniczeń nie mają, ale dla dużej ich części zbyt duże aktywa to problem.
W 2016 roku zamknęliśmy na nowe wpłaty od dystrybutorów fundusz Opoka Neutral. Opisaliśmy wszystko w liście do inwestorów z listopada 2021 roku. Opoka Neutral realizuje taką strategię, w której po osiągnięciu określonej wielkości aktywów (przewidujemy, że stanie się to w najbliższych kilkunastu miesiącach) znów go zamkniemy. Jeżeli zarządzający komunikują otwarcie taką możliwość, we właściwym momencie ją realizują i, co najważniejsze, nie tworzą jednocześnie kolejnego funduszu o podobnej strategii – to oznacza, że realnie przykładają większą wagę do jakości wyników, niż wielkości aktywów.
Strategia powinna być dostosowana do każdego zachowania uczestników funduszy. Jeśli klienci dojdą do wniosku, że chcą umorzyć aktywa posiadane w danym funduszu, to w ustalonych w statucie terminach środki powinny być im zwrócone.
W 2018 roku wybuchła panika na rynku funduszy zamkniętych. Sieci bankowe doprowadziły do masowego umarzania aktywów swoich klientów. W przypadku Towarzystwa Opoka TFI najbardziej gwałtowna sekwencja wycofywania powierzonych środków miała miejsce w strategii multiasset Opoka Alfa. W poszczególnych kwartałach tamtego roku (umorzenia w tym funduszu są możliwe co trzy miesiące) procent umorzeń całego funduszu wyglądał następująco: 12%, 34%, 10% i 19%. Czyli w samym tylko czerwcu 2018 było to ponad 1/3 funduszu! Zgodnie ze statutem Opoka Alfa limit umorzeń w danym kwartale wynosi 25% aktywów. A jeżeli pojawią się większe, to całą nadwyżkę ponad tę wartość zwracamy klientom w kolejnym kwartale. Chyba że Zarząd TFI ten limit zwiększy. Tak zrobiliśmy.
Na zaufanie naszych klientów pracujemy każdego dnia, również, a zwłaszcza tego trudniejszego.
Wszystkie umorzenia zostały od razu obsłużone. Pieniądze naszych klientów zostały im zwrócone. Ale też podkreślę, że umorzenia te nie wpłynęły w istotny sposób na strukturę portfela, dalsze zarządzanie i – z czego jestem wyjątkowo dumny – na wyniki.
Jak sprawdzić, czy TFI będzie w stanie zrealizować umorzenia? Poza zaufaniem do ludzi, warto spojrzeć na twarde dane. Zanalizować sprawozdanie finansowe funduszu (a najlepiej kilku z kolei) pod kątem płynności aktywów, w które zainwestowano. Jeśli analiza wydaje się za trudna do interpretacji, warto poprosić o pomoc osobę działającą na rynku kapitałowym. Profesjonaliści taką wstępna ocenę mogą zrobić raptem w kilkanaście minut.
Określona specyfika funduszy zamkniętych oraz nadreprezentacja w nich dobrych merytorycznie zarządzających sprawia, że FIZ-y mogą być rozwiązaniem bardzo dobrym. Jak zawsze znaczenie mają ludzie, organizacja i podejście do klienta. Towarzystwo Opoka TFI zarządza FIZ-ami od kilkunastu lat. I absolutnie nie chcielibyśmy zarządzać czymś innym.
Tomasz Tarczyński z zespołu Towarzystwa Opoka TFI