Złoto inwestycyjne – czym jest, gdzie je kupić i jak w nie inwestować?
W obecnym cyklu giełdowym szlachetny kruszec uwielbiany przez kobiety, złoto, a raczej jego inwestycyjna wersja, odgrywa istotną rolę. Cena złota wzrosła prawie 5-krotnie w latach 2000-2016. Hossa trwa i prawdopodobnie zakończy się euforią i hiperbolą, typową dla końca trendów na tego typu aktywach. Nic zatem dziwnego, że wiele osób nadal myśli o inwestowaniu w złoto.
Co to jest złoto inwestycyjne?
Złoto inwestycyjne to złoto fizyczne lub instrument finansów oparty o ceny złota. Złoto fizyczne możemy kupić w formie sztabek lub monet. Ich niewątpliwą zaletą jest to, że powinny zabezpieczyć swoją wartość nawet w przypadku skrajnych wydarzeń, np. upadku pieniądza papierowego lub wojen. W takich sytuacjach fundusze są ostatnim miejscem gdzie chcielibyśmy mieć złoto. Wadą – koszt przechowywania i relatywna łatwość ich kradzieży. Pierwszą zasadą inwestowania w złoto fizyczne powinno więc być „Nigdy nikomu nie mów, że masz fizyczne złoto”.
Drugim rodzajem złota jest złoto w formie instrumentów finansowych. Na rynku dostępne są fundusze inwestujące w złoto lub kontrakty terminowe na złoto. Ich zaletą jest niski koszt transakcyjny, ale niestety w przeciwieństwie do złota fizycznego ponosimy koszty zarządzania (nie dotyczy futures). Przy przykładowym koszcie 2% rocznie przez 10 lat trzymania złota tracimy więc sporą część swojego majątku. Jeśli mamy zamiar trzymać złoto krócej niż 1-2 lata, inwestycja w złoto będące instrumentem finansowym zaczyna mieć większy sens. W innej sytuacji są fundusze inwestycyjne – w Polsce prawo nie pozwala kupować fizycznego złota. Jako Opoka TFI wybieramy złoto najbardziej zbliżone do fizycznego.
Inną kategorią są spółki – kopalnie złota. Oczywiście ich cena rośnie gdy drożeje złoto, ale w przypadku niskich cen tego kruszcu kopalnie mogą upaść lub ich wartość spaść bardzo mocno. Gdy kupimy uncję złota – po roku, 10, 100 czy 1000 latach nadal będziemy mieli uncję złota. Największy na świecie ETF na kopalnie złota to GDX, którego dzienne obroty są większe od całej naszej giełdy. GDX to dobra ekspozycja na ceny złota dla spekulantów – jego ceny zmieniają się znacznie mocniej niż ceny samego kruszcu.
Gdzie kupić złoto inwestycyjne?
Złoto fizyczne zgodnie z polskim prawem mogą sprzedawać banki i firmy posiadające zgodę na prowadzenie kantoru. Od stuleci złoty metal przyciągał wszelkiej maści oszustów, wybór podmiotu z którym będziemy współpracowali jest więc niezwykle istotny.
Złoto inwestycyjne jako aktywo-finansowe – czym się wyróżnia?
Tak jak każde inne aktywo finansowe – złoto jest notowane na giełdzie i podlega spekulacji, bańkom inwestycyjnym, krachom, okresom dużej zmienności i niskiej zmienności. W stosunku do aktywów finansowych ma jednak unikalną własność – nie można w krótkim czasie istotnie zwiększyć jego podaży. Przy cenie złota 1000 czy 10.000 USD za uncję możliwości kopalni złota są tak samo ograniczone. To powoduje, że złoto jest często określane jako „waluta bez banku centralnego”.
Inwestowanie w złoto z punktu widzenia zarządzających
Z punktu widzenia zarządzającego funduszem, którego celem jest dodatnia stopa zwrotu w każdym roku, złoto jest teoretycznie takim samym aktywem jak każde inne. Ma jednak unikalną cechę – która działała w przeszłości. Prezentuje to poniższa tabelka.
Pozostaje zatem pytanie, czy warto inwestować w złoto? W miesiącach stresu na rynkach złoto inwestycyjne jest jedynym znanym nam aktywem, które dywersyfikuje ryzyko innych klas aktywów. Gdy inwestorzy panikują, sprzedają nie to co chcą, ale to co mogą. Dlatego często spadki cen akcji, obligacji korporacyjnych – czasami także rządowych są podobne. Gdy bliska bankructwa była Irlandia – posiadacze akcji, czy obligacji tracili. Posiadacze złota – nie.
Źrodło: Bloomberg
Zysk z inwestowania w złoto - od czego jest uzależniony?
Kursy złota są uzależnione od przewagi popytu lub podaży w danym momencie. Historycznie złoto najlepsze okresy miało w momentach niepewności rynkowej i politycznej, przyspieszającej inflacji, hiperinflacji i wojen.
Złoto inwestycyjne - jak każda inwestycja – ma zasadniczą wadę. Zdane jest na łaskę cierpliwości inwestorów. Nie wytrzymują oni ani silnych korekt, ani długoterminowych trendów wzrostowych. Najlepszym przykładem są lata 2013 i 2015 – kiedy z detalicznych funduszy złota (takich jak np. ETF GLD) wypłynęły miliardy dolarów. Rok 2013 wystawił inwestorów na mocną próbę. Złoto straciło wówczas 25,2%, a akcje zyskały 24,9%.
Nikt nie obrażałby się mocno na złoto, gdyby straciło 25% w momencie gdy akcje tracą 50%. Ale gdy jest na odwrót – inwestorzy uciekają.
Źródło: Bloomberg
Jak w złoto inwestują fundusze Opoka?
Złoto to podstawa strategii Opoka Alfa, wykorzystujemy też złoto w innych strategiach. By przetrwać lata takie jak 2013 – złotem gramy aktywnie. Aktywność wykorzystujemy też po to, by w latach takich jak 2016 wykorzystać okazje rynkowe. Stosujemy analizę techniczną i międzyrynkową, obserwujemy zachowanie inwestorów detalicznych, aktywnie zarządzamy ryzykiem walutowym. Jest to spojrzenie takie jak prywatnego inwestora i spekulanta. Złoto w które inwestujemy nie jest złotem fizycznym – zabrania nam tego polskie prawo.
Źródło: obliczenia Opoka TFI na podstawie Bloomberg.com. Dane rebalansowane corocznie.
Złoto jako element portfela inwestycyjnego
Złoto bardzo dobrze dywersyfikuje portfel akcji, co pokazuje tabela sporządzona za okres 1972-2016. W tym okresie złoto spełniło swoją rolę zabezpieczenia przed inflacją - stopa zwrotu ze złota ponad 6-krotnie pobiła inflację w USA. Z braku wiarygodnych danych i de facto upadkiem pieniądza papierowego w międzyczasie w Polsce pominiemy podobną analizę dla Polski. W klasyczny sposób upadek ten w naszym kraju wynikał z tego co zawsze – finansowania długu publicznego środkami z dodruku pustego pieniądza.
Źródło: obliczenia Opoka TFI na podstawie Bloomberg.com. Dane rebalansowane corocznie.
Wróćmy jednak do USA. Pokazana w końcowej kolumnie korelacja złota z S&P500 jest bliska zeru co oznacza, że te dwa rodzaje aktywów zachowują się w sposób niezależny od siebie. Rebalansowany rocznie portfel złota i akcji jest wprawdzie tylko niewiele bardziej zyskowny od samych akcji ale ma niższą zmienność i zdecydowanie niższe obsunięcie kapitału. Reasumując – dodanie złota do portfela akcji znacząco polepsza charakterystykę bezpieczeństwo, portfela i nieznacznie jego stopę zwrotu.
Przyjdzie nam jeszcze zapłacić rachunek za programy QE
Ponieważ uważamy, że prędzej czy później czeka nas do zapłaty rachunek za programy QE w USA, Japonii i Europie złoto inwestycyjne stanowi przedmiot naszego zainteresowania. Naszym zdaniem odegra ono istotną, jak nie kluczową rolę w następnym kryzysie finansowym.
Tak od 32 lat cenę złota widzą Turcy w lirze tureckiej (TRY).
— Opoka TFI (@Opoka_TFI) 12 grudnia 2016
Wieczna #hossa w krajach które niezbyt dbają o własną walutę pic.twitter.com/ZMJJJnxLqa
Gdyby tego wszystkiego było mało w kontekście potencjalnej inwestycji w złoto warto zacytować Dylana Grice’a, byłego analityka Societe Generale: „Jeżeli spojrzysz wstecz na kryzysy inflacyjne – od starożytnego Rzymu, przez Chiny dynastii Ming, do rewolucyjnej Francji, Ameryki czy Republiki Weimarskiej – stwierdzisz, że niekontrolowane inflacje są spowodowane przez za bardzo zadłużone rządy, które uciekały się do drukowania pieniądza jako najłatwiejszej ucieczki od bankructwa. [...] Jest to jedyna polisa ubezpieczeniowa, która zostanie wypłacona, kiedy naprawdę będziesz tego potrzebował.” Ten sam analityk skrócił powyższy wywód do jednego zdania: „Złoto to polisa od idiotyzmu polityków”.
